De al dan niet verplichte vermelding van een houdbaarheidsdatum hangt af van het soort product. De verplichting geldt vooral voor verpakte voedingsmiddelen en niet voor:
- vers fruit, groenten of aardappelen die niet geschild of voorgesneden zijn;
- wijn en dranken met een alcoholpercentage hoger dan 10%;
- vers brood en gebak dat je op dezelfde dag opeet als dat je het gekocht hebt;
- keukenzout;
- snoep en andere suikerproducten;
- azijn;
- kauwgom.
Europa heeft de wettelijke bepalingen rond de houdbaarheidsdatum vastgelegd in de Europese Verordening 1169/2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten. Het is de producent of verkoper die bepaalt om welk type houdbaarheidsdatum het gaat en de effectieve datum die hij op het etiket plaatst.
Dat doet hij natuurlijk niet met de natte vinger. Het type en de datum zijn wetenschappelijk onderbouwd. Op die manier heb jij als klant garantie op een veilig voedingsproduct.
Voor producten die niet snel bederven (en een THT-datum krijgen), onderzoekt en bepaalt de fabrikant zelf wanneer de kwaliteit van zijn product niet meer op zijn best is of aan de vereisten voldoet. Denk aan zwarte chocolade
die wat wit uitslaat en koekjes of chips die slap zijn zonder dat je de verpakking hebt geopend. Dat doet hij o.a. aan de hand van risicoanalyses of richtlijnen uit de sector.
Voor producten die wel snel bederven (en een TGT-datum krijgen), bepaalt de producent de houdbaarheidsdatum aan de hand van een soort ‘challenge test’ in het laboratorium. Dat betekent dat ze een voedingsmiddel
besmetten met een bacterie en vervolgens bewaren. Aan de hand van wanneer het aantal bacteriën erg hoog is en het product dus niet meer veilig is om te gebruiken of op te eten, wordt de houdbaarheidsdatum bepaalt.
Naast de fabrikant mag ook een importeur of verkoper de houdbaarheidsdatum bepalen en op het etiket zetten. Het is de organisatie die de datum vaststelt en aanbrengt die verantwoordelijk is voor de kwaliteit van het product.
Een verkoper die een product met een vervallen THT-datum verkoopt, is niet in strijd met de wet. Zolang het product op de juiste manier is bewaard; niet is beschadigd en alles traceerbaar blijft, is het verlengen van de THT-datum toegelaten. Maar de verkoper is wel verantwoordelijk.
Voor producten met een vervallen THT-datum gebruik je je zintuigen: kijk, ruik en proef of het na de datum nog lekker is. Stel je volgende vragen:
- Ziet het product er nog goed uit?
- Bevat het geen schimmel of rotte plekken?
- Ruikt het nog goed? Smaakt het vies?
Producten met een TGT-datum bevatten bewaarinstructies, zowel voor als na het openen. Volg deze op om de houdbaarheid en kwaliteit te garanderen. Je bewaart ze koel en gebruikt ze binnen een heel korte termijn of vriest ze in nog voor het verstrijken van de houdbaarheidsdatum.
Door ze in te vriezen en meteen te consumeren na het ontdooien, kan je de houdbaarheid dus verlengen.
In dit artikel ontdek je meer over welke producten je mag invriezen en welke niet.